Infographic: risicoanalyse bij loose parts play

Enerzijds zitten er in loose parts play heel veel speelkansen, daar ben je alvast van overtuigd. Anderzijds kan je ook veel risico's zien. Risico's in de materialen zelf, of in wat de kinderen er allemaal mee kunnen doen.  Hoe schat je de risico's in, terwijl je ook nog ruimte laat voor uitdaging?

De kern = speelkansen en risico's afwegen

Spelen is risico's nemen en uitdaging aangaan. Dat is zeker. Overal waar kinderen spelen, verleggen ze hun grenzen. En dat is ook zo bij loose parts play.
Jouw rol? Zorgen dat de kinderen aanvaardbare risico's mógen nemen. Het gaat daarbij niet om kinderen blootstellen aan gevaar, zonder dat er speelwaarde in zit. Het gaat wel over kinderen uitdagen om zelf hun inschatting te maken en dat proces ondersteunen.  

Maar waar ligt dan net dat evenwicht?
En hoe kan je dat in kaart brengen, terwijl je weet dat de meningen over risicovol spelen verdeeld zijn?

Soms word je uitgedaagd om hierover na te denken en te communiceren. Denk maar aan risicoanalyses op school of in de kinderopvang, in communicatie met ouders, bij het maken van afspraken met je team, een gesprek met de preventieadviseur. Met deze voorzet kan je vooraf nadenken, je eigen inschatting maken en daarmee proactief en positief in gesprek gaan. 

Wat zijn de speelkansen?

Spelen met loose parts heeft ongelooflijk veel speelkansen voor kinderen. Denk na waarom jullie dit doen en waar de speelwaarde voor jullie precies in zit. Bekijk het hele speelaanbod en benoem wat de loose parts toevoegen voor kinderen.

Dat kan bijvoorbeeld zijn:

• Door loose parts gaan de kinderen echt samen spelen, dat zien we nauwelijks op de vaste speeltoestellen die ofwel voor jongere kinderen ofwel voor oudere kinderen zijn.
• Door loose parts gaan kinderen echt hun eigen spel vormgeven, dat is een boeiende aanvulling bij de georganiseerde activiteiten
• Door loose parts buiten te organiseren, zijn er ook speelkansen in de buitenruimte, die we delen met anderen en niet zelf kunnen inrichten.
• ...

Het is belangrijk om dit te benoemen en te bespreken voor je het over risico's hebt. Op die manier ontwikkel je gaandeweg een visie, die je naar collega's, ouders en externen kan verspreiden. 

Wist je dat we hier al heel wat waarde van loose parts play benoemen?

Wat zijn de risico's?

Een speelsituatie kan nooit 100% veilig zijn, en dat is ook niet nodig. Het is wel goed om de belangrijkste risico's te checken en het materiaal op die manier veilig genoeg te maken.

Denken over spelen met loose parts doe je altijd op drie vlakken:

• Welke loose parts bied je aan en welke niet?
• Hoe bied je het materiaal aan?
• Welke begeleiding is er?

Deze infographic geeft je alle tips!

De infographic downloaden kan hier. 

Kijk naar de kinderen

Door het spelen met loose parts gaan kinderen zelf hun eigen uitdaging vormgeven. Maak tijd om de kinderen te observeren terwijl ze spelen. Je ziet ze zo nadenken: 'Kan ik dit?', 'Wil ik dit?', 'Hoe ga ik dat aanpakken'? 

Ze kiezen zelf hoe hoog ze bouwen, hoe snel ze gaan, hoe moeilijk of makkelijk hun zelfgebouwd parcours is... zo bouwen ze al spelend risicocompetentie op! Kinderen denken bewust na wat ze durven, hoe ze het aanpakken en op welke manier ze iets gaan doen. 

Kortom: Geef hen -binnen het kader dat hierboven beschreven staat - de vrijheid om zelf op ontdekking te gaan en je zal zien dat de kinderen heel wat van die risico-analyse gewoon zelf al spelend doen.

We zijn nieuwsgierig!

Hoe pakken jullie dit aan? We zoeken altijd naar concrete verhalen of voorbeelden over het evenwicht tussen speelkansen en risico's. 

Inspireer ons

We haalden veel inspiratie bij Kind & Samenleving, die op www.jadatmag.be heel wat antwoorden geven op vragen rond risicoanalyse en (onder andere) losse materialen.